شما چه مقدار درباره این سوخت اطلاعات دارید . آیا از معایب و مزایای این سوخت هیچ گونه اطلاعی دارید . آیا باورهای مردمی درباره تاثیرات منفی این سوخت بر روی موتور خودرو سندیت دارد یا تنها ساخته زهن افرادیست که بدون هیچ گونه اطلاعات علمی و فنی این مبحث را سر زبان ها انداخته اند . واقعیت ماجرا از چه قرار است؟ گاز طبیعی بهتر است یا بنزین؟ کدامیک راندمان بالاتری دارد و کدامیک آسیب کمتری به موتور اتومبیل میرساند؟
گاز طبیعی چیست؟
گاز طبیعی یا متان، سبک ترین هیدروکربن موجود در زمین است. فرمول شیمیایی این گاز CH۴ است بدین معنا که هر ملکول متان از ۱ اتم کربن و چهار اتم هیدروژن تشکیل شده است
CNG چیست !
گاز طبیعی فشرده است که در درجه حرارت معمولی و در فشار ۲۰۰ تا ۲۵۰ بار نگهداری میشود .
گاز طبیعی به سه حالت فوق می تواند در خودرو ها مورد استفاده قرار گیرد
الف) فشرده CNG : COMPRESSED NATURAL GAS
ب) مایع LPG : LIQUID PETROLEUM GAS
ج) جذب شده ANG : ABSORBED NATURAL GAS
انواع خودرو های گاز سوز
DEDICATED به خودرو هایی اطلاق میشود که فقط از یک سوخت استفاده میکنند.
BI_FUEL به خودرو هایی که امکان استفاده از دو سوخت بنزین و گاز را دارا میباشند اطلاق میشود.
DUAL_FUEL به خودرو هایی اطلاق میشود که از دو سوخت گازوئیل و گاز طبیعی به طور ترکیبی استفاده میکنند.
اثرات عمده تبدیل سوخت به CNG
گاز CNG ، گازی به مراتب تمیزتر نسبت به سوخت بنزین از نظرآلاینده های خروجی اگـزوز بـوده است. مقایسه سالمتر بودن گاز CNG نسبت به بنزین از این دیدگاه حائز اهمیت است که بواسطه حوادث مرگبار به وجود آمده ناشی ازآلودگی، جان انسانهای زیادی گرفته شده که میتوان به عنوان نمونه از حادثه دره میور بلژیک در سال ۱۹۳۰ نام برد که در یک روز ۴۰ نفر بواسطه آلودگی ناشی از مه شدید که این شهر را در بر گرفته بود جان خود را از دست داده و یا در سال ۱۹۵۲ در شهر لندن تجمع آلودگی های واقع شده بر روی شهر لندن باعث از دست رفتن جان ۴۰۰۰ نفر گردید اشاره نمود ، از این قبیل نمونه ها بار ها در کشور خودمان و به خصوص در کلان شهر تهران اتفاق افتاده . شاید در این وصعت اعداد و ارقامی نبوده ولی باز قابل تأمل هست . همین عوامل باعث شد تا توجه جهانی نسبت به سمت حفاظت محیط زیست و مسائل ناشی از آن جلب شود.
مقایسه از نظر اقتصادی
کشور ما در آینده نزدیک دیگر یک کشور نفت خیز نبوده، اما میزان ذخایر گاز طبیعی در کشور حدود ۳۳٫۶ تریلیون متر مکعب بوده که برای مصرف حدود ۳۱۰ ساله جمعیت کنونیه کشور کافی است و از این نظر مقام اول ذخایر گازی دنیا را دارا بوده و چون این گاز به راحتی قابل پمپاژ کردن است، خیلی سریع در اختیار مصرف کننده قرار می گیرد و احتیاج به هزینه حمل و نقل بالایی ندارد.
وجود شبکه عظیم خط لوله گاز طبیعی در اقصی نقاط ایران . این گاز را در همه جای کشور در دسترس قرار داده .
همچنین مقایسه قیمت های میانگین CNG و بنزین در بازارهای جهانی نشان می دهد که قیمت جهانی گاز یک پنجم قیمت جهانی بنزین با ارزش حجمیه مساوی میباشد و این موضوع به وضوح نشان دهنده ارزانی سوخت CNG نسبت به سوخت بنزین میباشد.
البته باید به این نکته توجه داشت که استفاده از سوخت CNG به جای بنزین نیاز به سرمایه گذاری اولیه بیشتری داشته و هزینه ساخت یک ایستگاه سوختگیری CNG حدود ۸ برابر هزینه ایجاد یک جایگاه سوختگیری بنزین بوده . ولی در حال حاضر با بهره برداری از ۸ جایگاه جدید، عرضه سوخت CNG در ۲۰۱۱ جایگاه و با استفاده از ۱۱۶۳۲ نازل سوخت صورت می گیرد. هم اکنون ظرفیت نصب شده سوخت رسانی CNG به خودروهای دوگانه سوز ۲ میلیون و ۱۸۲ هزار و ۶۵۲ مترمکعب استاندارد در هر ساعت است. مطابق با برنامه های سازمان بهینه سازی مصرف سوخت کشور قرار بر این است که در تا پایان سال جاری ( ۱۳۹۲ ) تعداد جایگاههای عرضه CNG به ۲۵۰۰ باب برسد.
لازم به ذکر است که انجمن جهانی خودروهای گازسوز در گزارش خود ایران را به عنوان دارنده بزرگترین ناوگان خودروهای گازسوز در جهان در سال ۲۰۱۱ معرفی کرد.
مقایسه از نظر فنی و موتوری
سوخت CNG نسبت به سایر سوختهای هیدروکربنی دارای پائین ترین نسبت کربن به هیدروژن (۱ اتم کربن در مقابل ۴ اتم هیدروژن) است. لذا سوختن آن کربن کمتری بر جای گذاشته و در خودروهای گازسوز بعلت کاهش قابل ملاحظه این رسوبات ( کربن ) , در منطقه احتراق ، ورودی سوپاپها ، سرپیستونها و شیارهای رینگها ، امکان گریپاژ کردن قطعات بمراتب کاهش یافته و همچنین به علت کاهش قابل ملاحظه رسوبات کربن و آلاینده های خروجی ، روغن موتور و فیلتر آن نسبت به سوخت بنزین تمیزتر باقی مانده و زمان تعویض آنها و در نتیجه هزینه عملیاتی موتور گاز سوز نیز کاهش می یابد که تمامیه موارد ذکر شده نشان دهنده افزایش عمر مفید خودرو در هنگام استفاده از سوخت CNG نسبت به سوخت بنزین و همچنین LPG میباشد .
در این بین شاید هنوز افرادی باشند که با وجود شواهد بالا , باز هم مهر خشک کار کردن را بر پیشانیه موتور های گاز سوز بزنند . ما برای رد این حرف دلیلی واضح تر و قابل لمس تر می آوریم
زمانی که موتور اتومبیل شما سرد است، بنزین بر روی دیواره سیلندرها تقطیر میشود و به پایین یعنی به سمت کارتل روغن سرازیر میشود. این مقدار اگر چه بسیار نا چیز و غیر قابل اندازه گیری است ولی در دراز مدت باعث خراب شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری روغن میشود در حالی که گاز طبیعی حتی در دمای ۱۰ درجه زیر صفر هم تقطیر نمیشود و حتی اگر در مجاورت روغن قرار گیرد باعث خراب شدن آن نخواهد شد. پس این نیز دلیل دیگری است که نشان میدهد کارکرد خشک موتورهای گاز سوز بیشتر یک ذهنیت اشتباه است چرا که تایید میکند روغن موتور اتومبیلهای گاز سوز دیرتر خراب میشود.
مقایسه از نظر پیمایش خودرو
برای به کارگیری گاز طبیعی به عنوان سوخت خودرو باید آن را در جایگاه های سوختگیری با فشار ۲۰۰ تا ۲۲۰ بار متراکم نموده که در چنین فشاری دانسیته انرژی حجمی گاز طبیعی یک سوم بنزین بوده و در نتیجه یک خودرو تجهیز شده به سوخت گاز طبیعی فشرده با حجم مخزن گاز معادل با حجم مخزن بنزین , سه برابر یک خودرو بنزینی برای همان مسافت نیاز به مراجعه به جایگاه سوختگیری دارد و میتوان نتیجه گرفت که برد عملیاتی خودروها با سوخت بنزین به مراتب بیشتر از خودروی با سوخت گاز طبیعی فشرده شده می باشد.
۱- گاز طبیعی سوختی با احتراق بهینه،پاکیزه و تمیز است که این امر سبب افزایش عمر موتور و کاهش تعمیرات آن می گردد. برای مثال تعویض شمع در موتورهای بنزینی تا ۳۲,۰۰۰ کیلومتر انجام میشود که در خودرو های گاز سوز تا ۱۲۰,۰۰۰ کیلومتر دوام دارد.
۲- این سوخت قابل انتقال و مکش از مخزن اتومبیل نمی باشد واحتمال سرقت سوخت کاهش می یابد.کما اینکه در صورت بالا رفتن قیمت سوخت معضل سرقت سوخت نیز اضافه می گردد.
۳- زمان سوخت گیری سریع بین ۴ تا ۵ دقیقه و با احتساب زمان قبل از اتصال نازل , میانگین فعلی کشور ۳۰ دقیقه بوده که این عدد نمیتواند رسمیت داشته باشد . زیرا این زمان به عوال زیادی بستگی دارد که کمترین زمان ۵ دقیقه و بیشترین آن میتواند حدود ۲ ساعت وقت بگیرد .
۴- در صورت احتراق گاز طبیعی (CNG) ،گاز منو اکسید کربن در حدود ۷۰درصد و مواد آلاینده گازی غیر متانی ۸۹ درصد واکسید نیتروژن ۸۷ درصد کمتر می شود.
۵- از نظر ایمنی،گاز طبیعی ایمن تر است.زیرا گاز طبیعی برخلاف بنزین در زمان وقوع حوادث وتصادفات در هوا نشر وپراکنده می گردد.اما حوضچه های بنزین بر روی زمین ایجاد خطر آتش سوزی می کنند.
از طرفی کپسولهای ذخیره گاز مورد استفاده بسیار مستحکم تراز باک های سوخت بنزینی می باشند.
طراحی این کپسولها منوط به اجرای شدیدترین آزمونهای ایمنی نظیر حرارت وفشارهای بسیار زیاد،تیر اندازی وبرخوردهای شدید است.
این مخازن که بهترین نوع آن در کشور خودمان , ایران تولید میشود تست های جامع تر دیگری را قبل و بعد تولید گزرانده تا به دست مصرف کننده ها برسد که ما به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد
۲٫۱٫ هیدرو تست،
۲٫۲٫ تست آلتراسونیک،
۲٫۳٫ تست cycling،
۲٫۴٫ تست burst،
۲٫۵٫ تست سختی،
۲٫۶٫ تست ضخامت،
۲٫۷٫ تست AE،
۲٫۸٫ تست نشتی
و همچنین تستهای کنترل کیفی طراحی، تولید، و سریالی کپسولهای گاز CNG همراه با تستهای تعیین خواص مکانیکی مواد اولیه مورد استفاده مطابق استانداردهای معتبر از جمله ANSI , ISO , ASME , ASTM و در کنار آنها تستهای خواص مکانیکی که برای ارزیابی خواص حد استحکام الاستیک کامپوزیتهای پایه پلیمری جهت استفاده درمحاسبات ضروری می باشد شامل مدول الاستیسیته به روش خمش، تنش تخریب و مدول الاستیسیته به هنگام کشش و چگالی نمونه های پیچش می باشد
رانندگی در ارتفاعات بلند : در ارتفاعات ،هوا رقیق تر شده وموتور با ترکیب سوخت غنی تری(نسبت بیشتری از سوخت به هوا) کار می کند. از رو قدرت موتور به دلیل کاهش تنفس موتور و تأمین اکسیژن کمتر ونیز جریان غنی تر وشدیدتر سوخت افت می کند. دراین حالت، چون موتور گاز سوز بعلت اینکه گاز در حدود ۱۲ درصد حجم ورودی را تشکیل داده وبا کاهش چگالی هوا براثر رقیق تر شدن آن ، حجم سوخت نیز پایین می آید و توان موتور نیز ۱۲ تا۱۴ درصد افت می کند. لذا در صورت دوگانه سوز بودن وسیله نقلیه بهتر است در ارتفاعات از سوخت بنزین استفاده گردد.
عوامل مؤثر بر بازده سوخت CNG: مقادیر ارزش حرارتی خالص بنزین،گازوئیل ،LPG و CNG به ترتیب ۴۴،۴۵،۴۳،۴۶ است.
بنابراین تفاوت زیادی وجود ندارد و لیکن مقادیر ارزش حرارتی نیز به میزان زیادی بستگی به ترکیب سوخت دارد مخصوص برای LPG و CNG.
راندمان موتور،تابعی از عوامل موتور است که مهمترین آن ضریب تراکم موتور است. سوخت دیزل(گازوئیل)در یک موتور احتراقی تراکمی دارای ضریب تراکم ۱۴ به ۱ است. ودارای بالاترین راندمان ۴۰ درصد به عنوان حد بالائی بازده است.
بالاترین بازده بعدی برای سوخت CNG است که با ضریب تراکم ۱۲ به ۱ دارای راندمان حدود ۳۵ درصد است .
موتورهای بنزینی وسوخت LPG دارای ضریب تراکم بیشینه ۹ به ۱ دارای راندمانی در حدود ۳۰ درصد هستند . مقادیر راندمان های مذکور حدود بالائی آنها بوده در بار کامل می باشند.
در بسیاری از کشورها CNG دارای بهترین ارزش و آنگاه گازوئیل و بعد LNG و در نهایت بنزین است. چنانچه یک موتور بنزینی به سوخت CNG تبدیل شده باشد به بالاترین بازده فوق الذکر دست نخواهد یافت. زیرا ضریب تراکم در سطح مورد نیاز برای سوخت بنزین ثابت باقی می ماند.
بنابراین دستیابی به بالاترین راندمان فقط درخودروهای OEM (خودروهای با موتورهای اصلی سوخت CNG) امکان پذیر است.
مسائل ایمنی در خصوص سوخت های گازی
عموماً خطر آتش سوزی در شرایط عادی کارکرد در واقع بسیار کم است. گاز CNG از هوا سبکتر است و در فضا پراکنده می شود. بخار LPG از هوا سنگین تر است و به تشکیل حوضچه در نزدیکی زمین تمایل دارد.
آیا یک موتور گازسوز داغ تر از یک موتور بنزینی است
موتورهای گاز سوز که از عملکرد بنزینی تبدیل به موتورگاز سوز شده اند دارای اگزوزهائی با درجه حرارت بیشتر می باشند. (موتور آنها داغ تر از موتورهای یگانه سوز بنزینی است) .
دلایل : در موتورهای بنزینی ، تأخیر بنزین تأثیر خنک کننده ای در سیستم مکش سوخت و سیلندرها دارد.این امر در مورد گاز اتفاق نمی افتد.از طرفی یک مخلوط گازی تمایل به احتراق آهسته تری نسبت به بنزین دارد وممکن است به هنگام عبور و خروج از سوپاپها باز هم در حال سوختن باشد.
205 Comments
من ۵ ساله ماشین دوگانه دستی دارم دویست هزارتا هم با گاز رفتم تازه موتور افتاده به روغن کم کردن و بد کار کردن بنزینی هم بود دویست هزارتا تعمیر موتور میخواست
اقایون سلام و وقت بخیر.من یه پژو پارس مدل ۸۱ فوق العاده تر و تمیز خریدم.۳ ماه پیش.
از بس مصرف بنزینش بالا بود تصمیم گرفتم دوگانه cngکنم،اما اما اما از وقتی دوگانه کردم از ۱۰ روز بعدش امپر اب ماشینم تو جاده هایی که سرابالاییه تا ۳تا خونه از وسط هم بالاتر میره.هر جا بردم پیش ۴تا مکانیک بردم پیش ۳تا تنظیم موتور و باطریساز و۲تا تعمیر کیلومتر بردم همه چیزشا نو انداختم ولی هیچکس نفهمید که چرا امپرم بالا میره.و حتی یکبار هم تو راه مشهد وسط بیابون واشر سوزوند.حالا میخاستم ببینم کسی میدونه مشکلش چیه؟؟
میگم تموم چیزهایی که مربوط به سیستم خنک کاری ماشین هستا نو کردم مثل فن ها یونیت فن رله فن شیم گیری تمام فشنگی ها واتر پمپ رادیاتما شستم و ۲ لول انداختم ولی انگار ن انگار
سلام احتمالا مشکل از ترموستات ماشینت هست یا عوضش کن یا درش بیار
افتضاحه…تیبا رو گازی کردم دوماه نشد استوپر خراب شد عوض کردم…دوماه مجدد کار کرد و باز استوپر خراب شد…ارزونتره ولی ازونطرف هزینه میزاره رو دستت.
چه ربطی به است پر داره؟!!!!
سلام.من سمند ال ایکس دارم میخوام گاز cngبزارم لطفا کمک کنید جواب میده یانه
اگه استفادتون از ماشین شخصیه به هیچ عنوان این اشتباهو نکن چون شما الان به فکر این هستی که هزینه بنزینت بیاد پایین اما بیشتر از اون باید فکر موتوری ماشین باشین چون مرتبا خرج موتور ماشین باید کنی.
من یه پراید مدل ۹۵ دارم همش هم با گاز ال پی جی کار می کنم و بنزین خیلی کم
تا الان خدارو شکر مشکلی پیش نیامده قدرتشم خوبه
مسافر کشی می کنم و در شهر اهواز هستم هوا بسیار گرم است
این چهار سال همش ال پی جی بودم
هیچی نشده
سلام و عرض ادب من زانتیا ۲۰۰۰ دارم میخوام گاز سورش کنم ولی نمیدونم کدوم انجام بدم cng یا lpg ؟
یه سری میگن lpg یه سری میگن cng لطفا راهنمایی کنید کدوم از نظر خراب و معایب کمتر برای ماشین بهتر است
ال پی جی مثل بنزین سوپره ماشینم خراب نمیکنه فقط مشکل اینجاست کپسول گیر نمیاد
سلام
لطفا بفرمایید در چه سالی اولین پراید دوگانه کارخانه تولید شد.
سلام
پراید ۸۳ کاربراتی دارم میخوام cng کنم.. میخواستم بدونم گاز cng رو پراید کاربراتی عملکردش خوبه؟ کسی اگه اطلاعاتی داره ممنون میشم راهنمایی کنید.. تشکر. یاعلی
سلام وقتی ماشین روروشن میکنم میرم روگاز وقتی میزارم تو دننده ۱بعضی وقتها شطرق صدای انفجارمیده ویاوقتی تو۲ هستم یکم آروم میرم دوباره کاز میدم لطفا راهنماییم کنید
سلام رانا ٩٢ دارم میخوام گاز سوزش کنم
میدونم مصرفش کمه ولی بازم میصرفه
موتور tu5 گاز سوز بشه خوبه یا بد؟؟؟؟؟
سلام . در خصوص گاز سوز کردن ال ۹۰ مدل ۸۷ فرانسه . میخواستم بدونم گاز به این نوع خودرو جواب میده که آسیب به موتور نرسونه . اگر خوبه لطفا راهنمایی کنید . با سپاس
سلام برمهندسان
من یک سورن دارم تک سوزه ایا دوگانش کنم مشکلی برا متور پیش نمیاد
ممنون از راهنمایتان
اون بالا یه نفر با نام asm پنصد خط نوشته
تمام حرفاشو خوندم
ولی ایراد داشت
گرما باعث حرکت خودرو نمیشه
انبساط بنزین حین سوختن باعث حرکت میشه
گرما یه چیز اضافس نه تنها مفید نیست مضره
سلام ای آف سون تک سوز دوگانه میشه یا نه؟
دوستان گاز بنده یکی از مهندسین مکانیک کارکنان ساپیا هستم بهترین سوخت تو دنیا که از بنزین هم بهتره گاز سی ان جی هست
خلاصه بگم
یک ضد یخ و سیستم فن و خنک کننده خودرو
دو روغن موتور نسبت به موتور حالا ۱۰/۴۰یورو۴ یا۲۰/۵۰موتور معمولی
سه گاز برای خوردروهای سمند پژو و خانواده ایران خوردرو سمه به استثنای سمند المانی ای اف سون
۴چه خودروهای دوگانه کارخانه یا دستی پس از دوبار پر کردن باک بنزین برای باک سوم بهـ طور منظم نصف نیم لیتر روغن ۱۰ تکرار میکنم روغن شماره ۱۰با کیفیت داخل باک بریزن و ۲۵تا۳۰لیتر بنرین بزنن که کاملا حل بشه این عمل موجب شتاب عمر بالای موتور و متعلقات شده چون گاز یکم حرارتش نسبت به بنزین بالاتره
و در اخر گاز ال پی جی در دراز مدت سرطان برای موتور میشود به علت داشتن جیوه و زنگ اله های داخل کپسول حمل نقل و اصلا برخلاف نڟرات دوستان به هیچ عنوان توصیه نمیشه
گاز سی ان جی بر روی خودروهای شرکت سایپا اعم از پراید،تیبا ساینا فوق العاده جواب میده و اصلا نگران نباشید چون حجم موتور پایینه و دما زیاد بالا نیست
سوال داشتین در خدمتم۰۹۱۰۱۵۷۴۰۵۸
سلام
نتیجه گیری من از پیام ها و تحقیقات خودم اینه که
۱. دور موتورتون کمتر از ۳ باشه موقع گاز
۲.ضد یختون مناسب باشه و بهترینش کاسپین اصله
۳.دمای اب رو با دستگاه دیاگ ریمپ بزنین و دمای آب را کمتر از ۸۷ درجه انتخاب کنین
۴.هنگام استارت با بنزین و سپس بعد اینکه سرعت ماشین بیش از هفتاد شد بزن گاز البته در مسیرهایی که سربالایی ندارد و داخل شهر نیست
۵.در دمای گرم و ترافیک داخل شهر بنزین استفاده کنین
۶.داخل شهر در شرایط عادی چهل دقیقه گاز استفاده کن و ده دقیقه بنزین
۷ در خارج از شهر صدوپنجاه کیلومتر رفتی با گاز ده تا هم با بنزین برو
۸. در کل نباید به موتور ماشین هنگام گاز فشار بیاری
۹.اکتان cng بیشتر از بنزین و lpg می باشد
من دوبر از گاز استفاده کردم ماشینم واشر سرسیلندر سوزوند .
گاز پدر ماشین رو درمیاره
آقا پ این چیه ک میگن سمند EF7 اصطلاکش بالائه و اگه خراب بشه ۷ ۸ میلیون آدمو میندازه تو خرج
من میخا ماشین دوگانه بخرم ولی میگن سمند نخر بدرد نمیخوره EF7
برید یه نگاه بندازید میفهمید موتور ef7مخصوص گاز سوز طراحی شده نه بنزینی
سمند ۸۵ دوگانه سی ان جی زدم مثل ساعت کار میکنه بدون ذره ای ریپ و لرزش البته موتور جدیدا رو نمیدونم